Քիմիա9
Գինու Քիմիան
- Քանի ՞ տեսակի խաղող է աճեցվում Հայաստանում
- Հայաստանում աճեցվում է խաղողի մոտ 600 տեսակ, որոնց թվում են՝ Սև քիշմիշը, Նազելին, Ոսկեհատը, Վարդագույն և Դեղին Երևանի խաղողը, Սպիտակ և Սև սաթենին, Գառան դմակը, Մսխալին, Սև Արենին և շատ այլ տեսակներ։
- Ի՞ նչ է գինին։
- Ինչպե՞ ս են գինի ստանում
Գինի (լատ.՝ vinum), ոգելից խմիչք (բնական թնդությունը՝ 9-16%, թնդացված՝ 16-22%), որը ստացվում է խաղողի կամ մրգա–պտղային հյութի ամբողջական կամ մասնակի խմորման միջոցով (երբեմն սպիրտի կամ այլ նյութերի ավելացմամբ)։ https://hy.m.wikipedia.org/wiki/Գինի
- Ինչպիսի՞ երևույթ է խաղողի խմորումը
4. Խմորումը խաղողի քաղցուին խմորասնկերի մաքուր կուլտուրայի (2-3%) ավելացումն է։ Խմորումը կարող է ընթանալ նաև խաղողի մեջ պարունակվող բնական խմորասնկերով։
- Ինչպիսի՞ անօրգանական և օրգանական նյութեր կան գինու բաղադրության մեջ
5. Խաղողի մեջ եղած օրգանական նյութերից են՝ լիմոնաթթուն, խնձորաթթուն, քացախաթթուն, գլյուկոզը, ֆրուկտոզը, էթանոլը, մեթանոլը, պրոպանոլը, եթերային յուղերը և այլն։
Անօրգանական նյութերից են՝ ծծումբը, ածխաթթու գազը, ջուրը և այլն։
- Որո՞ նք են նյութերի ֆիզիկական, քիմիական և ֆիզիոլոգիական հատկությունները
Նյութերի ֆիզիկական հատկություններն են՝ գույնը, հալման և եռման ջերմաստիճանները, համը, հոտը, խտությունը, ջրում լուծելիությունը, ջերմա և էլեկտրահաղորդականությունը, ագրեգատային վիճակը՝ հեղուկ, պինդ, գազային և այլն։
Նյութերի քիմիական հատկությունը փոխազդեցություն է այլ նյութերի հետ, նոր նյութերի ստեղծումը։
ֆիզիոլոգիական հատկությունը՝ տվյալ նյութի ազդեցությունն է կենդանի օրգանիզմների վրա։
- Ինչպիսի՞ ֆիզիկական եղանակով կարելի է գինուց բաժանել գինու սպիրտը՝ էթանոլը
Թորելու միջոցով։
- Ինչպե՞ս որոշել գինին թթվա՞ ծ է
Ավելացնելով սոդա և հոտը զգալով։
- Ինչպիսի՞ քիմիական ռեակցիայով կարելի որոշել գինում առկա գլյուկոզը և սախարոզը։
- Ինչու՞ ալկոհոլային ըմպելիքների չարաշահումը բացասական ազդեցությունը ունի օրգանիզմի վրա։
Քանի որ ալկոհոլային ըմպելիքները պարունակում են էթանոլ, այն բացասական ազդեցություն ունի նյարդային համակարգի, լյարդի, ուղեղի վրա, ինչպես նաև կարող է առաջացնել քաղցկեղ։
Լաբորատոր փորձեր գինու նմուշներով՝ սպիտակ գինի և արենի գինի:
Փորձ 1
Հայտանյութի օգնությամբ գինու նմուշների միջավայրի որոշումը (հիմնային թե թթվային):
Նմուշ 1- Թույլ թթվային
Նմուշ 2- Թույլ թթվային
Հիմա համեմատենք աղղաթթուն միջավայրի հետ:
Աղղաթթու- Ուժեղ թթվային
Գինու մեջ պաուրանակվող թթուներն են- Քացախաթթու, գինեթթու, լիմոնաթթու, խնձորաթթու, սաթաթթու և այլն: Այս նշված թթուները օրգանական թթուներ են:
Լաբորատոր փորձ 2: Չեզոքացման ռեակցիա սոդայով
Չեզոքացման ռեակցիա ժամանակ անջատվելու է ածխաթթու գազ: Երկու նմուշների գույնը փոխվեց, որովհետև միջավայրը դարձավ հիմնային: Հիմքը չեզոքացրինք աղղաթթով, և գինին ստացավ նախին բաց-վարդագույն ենարգը:
Խմորումը կենսաքիմիական գործընթաց է, որի ընթացքում խաղողում պաուրնակվող ածխաջրերը ենթարկվում են բակտերիալների ազդեցության խմորման:
Հաստատուն էլեկտրական հոսանք
2H2O-2H2+O2
Օրգանիզմի70% ջուր է։
1լ=1կգ
շիշ ջուր օրգնիզմում
մաքուր օդի բաղադրությունը
օդում ազոտի ծավալային բաժինը-70%
U(N2)=70%
U(O2)=21%
U(CO2)=0,03%
U(ազնիվ գազեր )-հելիում
Դասարանական աշխատանք
փեմա 1 տարր `ջրածին։
՝ջուր
հանտական աշխատանքի թեմաները
իչու է ջրածինը համարվում ապակայի վառելիք։
ջրածնի իզոտոպները
H պրոտիում
H D դեյտերիում
H Տ տրիտիում
քիմնակ տարր ատոմներնը։
սակայն նետրոներ։
վորոշել
(1p;0n)1p
N=A-Z
A=N+Z
սվորական ջրի բանաձեվն են
(H2o)=2.1+16=18
ծանր ջուրի բանաձևը։
ռադիո գերգանր ջուր
Տային աշխատանք
հիմքեր սհամանում դասարկարկում
Տանը սվորել Էջ 24-31
կատարել
վայժություները 27-38
որոնց բաղատրության մետաղի ատոմին հինդուսիդ՝ OH-
հիդորքսիդ +n Me -1/ (OH)n
հիքի դսակարգում
ջրում
լուծվող
ալկալիներ
+1 Na/-1/011
+1-1/OH
+2 Ba(OH)2
+2 Ba -1(OH)2
+2 Fe (OH)2
+1 Fe (OH)2
+2 Cu -1/(OH)2
+2 Mg -1/(OH)2
+3 Cr (OH)3
+2 Zn -1/(OH)2
+3 Ae
Թթվային մնացորդ
թթու թթվային աղ +1HF-1 F- +1Na -1F HCL Br- +1Na -1Br HI I- +3AL -1Br3 յոդիդ +1RI-1 +3Al I3
HBr բրոմիդ +2Ca F2-1 H2S HN02
ֆտորիդ +1Ha2S-2 CL- +2CaS-2 +3AL2-2S3 +1R -1No2 +2Cu (-1NO2)2
քլորիդ S2- սուլֆիդ NO2- նիտրիտ
Տանը կատարել 22-23 վարժություն
անթվածին թթուներ
Թուններ
Տանը սվորել 18 էջ վարժություն 22-23
թունները կոջվում այն բարդ նյուներ պարնակ ջարածնի և մետաղի ատոմներ և թվային վնացրտից։
ընթանուր նանաձվը
H+1nA-n
անան թված թունները։
HF ( պլավիկան թու)
Cl-1
աղաթու
Br-1
+1HI-1
+1H2S-2
թննազնավոր թուններ
+1HNO2-1
+1HNO3-1
+1H2SO3-2
+1H2SO4-2
+1H3PO4-3
դասարանական աշխատանք
0,1 մոլ 0,1 մոլ
Mg—> MgCl2
n=m/M
n(mg)=m(Mg)/M(Mg)=2,4գ/ 2կգ/մոլ
2.`m( MgCl2 )=n(Mg)
= 0,1 մոլ
m=NM
3) m( MgCl2 )=n( MgCl2 )/.M( MgCl2 )
M( MgCl2 )=24+2*35.5=95գ/մոլ=9,5գ
-2
Rx Oy